topamax umuzwa wami
I-Topamax umuthi osetshenziselwa ukwelapha isithuthwane kanye nemigraines.
Okuhlangenwe nakho komuntu ekusebenziseni lesi sidakamizwa kungase kuhluke komunye umuntu kuya komunye, kodwa ngokuvamile, umuntu angase aqaphele imiphumela ethile kanye nezinguquko esimweni sokusisebenzisa.
- Umuntu angase aqale aphathwe yimiphumela ethile engemihle efana nesiyezi nokozela, kodwa ngokuvamile lokhu kuyanyamalala ngokuhamba kwesikhathi.
- I-Topamax ingasiza ekunciphiseni inani lokuquleka umuntu anakho, futhi ingase ikhulise izikhathi zokuzinza phakathi kokuquleka.
- I-Topamax ingase futhi ithinte isifiso sokudla nokudla okunomsoco, njengoba kungabangela ukulahlekelwa ukudla noma ukuzuza kwesisindo kwezinye izimo.
- Ngezinye izikhathi, umuntu angase abone ukushintsha kwemizwa yakhe kanye nemiphumela yokulala.
- Umuntu kufanele abonane nodokotela wakhe ngaphambi kokuqala ukusebenzisa i-Topamax, futhi kubalulekile ukulandela ngokuqinile imiyalelo yezokwelapha.
Nakuba i-Topamax ingaba usizo ekwelapheni ezinye izimo zezokwelapha, kubalulekile ukugcina ukuxhumana okuqhubekayo nodokotela wakho futhi umazise nganoma yiziphi izinguquko noma izimpawu ezintsha ezivela ngenkathi usebenzisa imithi.
Udokotela ukwazi kangcono ukuqondisa umuntu futhi alungise umthamo uma kudingeka ukuze kuzuzwe inzuzo enkulu futhi kuncishiswe noma yimiphi imiphumela emibi.
I-Topamax isetshenziselwa bani?
I-Topamax isetshenziselwa kakhulu ukwelapha abantu abanesifo sokuwa.
Ibuye isetshenziselwe ukwelapha i-migraines nokulahlekelwa isisindo okungahlosiwe.
Umuthi usebenza ngokushintsha amakhemikhali aluthayo ebuchosheni futhi ulawule ukusebenza kwamangqamuzana ezinzwa.
I-Topamax ingase futhi izuze abantu abanezinye izimo zezokwelapha ezifana nokucindezeleka noma ukuphazamiseka kokwesaba.
Kodwa-ke, ukusetshenziswa kwalo muthi kuncike ekuboneni kukadokotela kanye nokuxilongwa kwesimo esithile sesiguli.
Kubalulekile ukunamathela kumithamo enqunyiwe futhi ulandele iziqondiso zikadokotela wakho ukuze ugweme noma yimiphi imiphumela emibi engadingeki.
Ingabe i-Topamax ibangela ukozela?
I-Topamax umuthi osetshenziselwa ukwelapha isithuthwane kanye nekhanda elinkenkethayo.
Abanye bangase bazibuze ukuthi ingabe lo muthi ubangela ukozela njengomphumela omubi.
Impela, izifundo zomtholampilo zikhomba ukuthi i-Topamax ingadala ukozela kwezinye iziguli.
Lokhu kusancike ekuphenduleni okuhlukahlukene kwabantu emuthini, njengoba ukozela kungaba umphumela we-Topamax.
Iziguli ezizizwa zozela ngokweqile ngenkathi zithatha lo muthi ziyalulekwa ukuthi zingashayeli noma zisebenzise imishini esindayo zize ziwujwayele lo muthi.
Iyini i-Topamax 100?
I-Topamax 100 iyisidakamizwa se-antiepileptic esisetshenziselwa ukwelapha isifo sokuwa nokuvimbela isithuthwane.
Lo muthi uqukethe isithako esisebenzayo se-topiramate futhi sisebenza ngokulawula amasignali kagesi ebuchosheni abangela ukubanjwa.
Umthamo ofanele uthathwa ngokwezincomo zikadokotela oya khona, njengoba kuncike ohlotsheni lwesithuthwane kanye nesimo sesiguli.
I-Topamax 100 ingase futhi ibekwe ukwelapha i-migraines.
Kodwa-ke, kufanele uthintane nodokotela wakho ngaphambi kokuthatha noma yimiphi imithi futhi ugweme ukushintsha imithamo noma ukuyeka imithi ngokushesha ngaphandle kokubonisana nodokotela wakho.
Kubalulekile ukulandela imiyalelo efanele yokusebenzisa umuthi futhi ugweme noma yikuphi ukusebenzisana okungalungile okungenzeka.
Ingabe i-Topamax iyandisa isisindo?
Ukukhuluphala kuyinkinga yezempilo ethinta abantu abaningi.
Nokho, kubonakala sengathi kunemithi eminingi engase ibangele ukuzuza kwesisindo njengomphumela ohlangothini.
Phakathi kwalezi zidakamizwa, ezinye zibhekisela ku-“Topamax” njengenye yezidakamizwa ezingase zikhulise isisindo kwabanye abantu.
Nokho, kufanele kuqashelwe ukuthi umuntu ngamunye angakwazi ukusebenzisana nomuthi ngendlela eyodwa, futhi angase angabi nemiphumela emibi efanayo.
Ngakho-ke, kuhle ukuba umuntu abonane nodokotela ngaphambi kokuthatha umuthi futhi akhulume nganoma yimiphi imiphumela emibi engase ibe khona, kuhlanganise nokuzuza isisindo.
Sizizwa sinjani isiguli esinesifo sokuwa?
Uma umuntu enesifo sokuwa, angezwa imiphumela eminingi emzimbeni nasengqondweni.
Umuntu angase abanjwe isithuthwane ngezindlela ezimbili; Kungaba ngaphandle kokulahlekelwa ukwazi, noma ngokuphazamiseka kokwazi.
Uma umuntu ehlala eqaphela ngesikhathi sokuquleka, angase azizwe eshintshashintsha, eshintshashintsha imizwa.
Ngemva kokuphela kokuquleka, isiguli singase sizizwe siphazamisekile engqondweni isikhathi esingangehora noma amabili, futhi singase siphawule izimpawu ezinjengokukhanda ikhanda, ubuhlungu bemisipha, nomuzwa wokuba buthakathaka nokukhathala.
Isiguli singase sibe nokundindizela ezandleni nasezinyaweni lapho sinyakaza.
Phakathi kwezimpawu zezinzwa isiguli esingase sibe nazo ngemva kokuquleka ukungakwazi ukuphendula noma ukubambezeleka ekuphenduleni, nomuzwa wokuphazamiseka.
Ngenhlanhla, iziguli ezinesifo sokuwa zivame ukuba nomuzwa oyisixwayiso ngaphambi kokuquleka lapho zizwa khona umsindo onkenenezayo ezindlebeni noma zibona amabala.
Ngokuqondene nokuquleka okukhulu kwesifo sokuwa, ngokuvamile kuthatha imizuzu embalwa, ngemva kwalokho isiguli sizwa ubuhlungu bekhanda, ukukhathala, nokudideka okuthile, futhi singase sibe nobunzima bokukhumbula okwenzeka kuso phakathi nokuquleka.
Ezinye iziguli ezinesifo sokuwa zizwa ubuhlungu bekhanda nezinye izinhlungu.
Umuntu angase futhi ezwe ushintsho oluthile ngaphambi kokuquleka, futhi lokhu kubizwa ngokuthi “i-epileptic aura,” kanti i-epileptic auras ivame ukuthinteka ngokuquleka okugxilwe kukho.
Ocwaningweni lwakamuva, iziguli ezinesifo sokuwa zixwayiswe ukuthi zingalali ngezisu ngoba lokhu kungaba yingozi enkulu yokufa ngokuzuma, uma kuqhathaniswa neziguli ezingenaso isifo sokuwa.
Uyini umuthi wesifo sokuwa?
Imithi yesifo sokuwa yiqembu lemithi elwa nesithuthwane, engasetshenziswa ukwelapha isithuthwane.
Le mithi ihlukaniswa njengama-anticonvulsants futhi isetshenziselwa ukuvimbela nokulawula ukuqunjelwa ezigulini ezinesifo sokuwa.
Imithi ye-antiepileptic icindezela ukusebenza kwamangqamuzana ezinzwa ebuchosheni abangela ukuquleka.
Ngokwenza kanjalo, basiza ukuvimbela ukuquleka noma ukunciphisa imvamisa nokuqina.
Imithi esetshenziswa kakhulu yesithuthwane ihlanganisa i-carbamazepine ne-sodium valproate.
I-Carbamazepine iyinketho yokuqala ekwelapheni ukuquleka okuyingxenye, njengoba isiza ekwehliseni ukuqina kanye nemvamisa yokuquleka.
Ngakolunye uhlangothi, i-sodium valproate isiza ukulawula ukuquleka ngokuphelele.
Nakuba le mishanguzo ingakwazi ukwelapha ngokuphelele isifo sokuwa, inomthelela ekwenzeni ngcono izinga lempilo yeziguli futhi inciphise umthelela wokuquleka kuzo.
Kubalulekile ukuqaphela ukuthi ukusetshenziswa kwezidakamizwa ezilwa nesifo sokuwa kudinga ukubekwa nokuqapha udokotela onguchwepheshe.
Kumele futhi ulandele imithamo yezidakamizwa enqunyiwe futhi unamathele emiyalweni yezempilo yokuyithatha, njengoba ukusebenzisana okuhlangene kanye nemiphumela engadingeki kungenzeka ngenxa yokusetshenziswa kwalezi zidakamizwa.
Ngakho-ke, kubalulekile ukuxhumana nodokotela futhi umazise nganoma yiziphi izinguquko noma izimpawu ezintsha ezivela ngenkathi usebenzisa le mithi.
Ngisivikela kanjani isifo sokuwa?
Abaningi banesifo sokuwa, futhi kubalulekile ukuba baqaphele izinyathelo ezingathathwa ukuze kuvinjelwe isithuthwane.
Ziningi izindlela ongasiza ngazo ekwehliseni imiphumela engemihle yesithuthwane futhi unciphise izigameko zokuquleka.
Okokuqala nokubaluleke kakhulu, kubalulekile ukuthi uthintane nodokotela onguchwepheshe besifo sokuwa ukuze uthole ukwelashwa okufanele.
Ukwelashwa kungase kuhlanganise imithi efanele ukuze kushukunyiswe idivayisi efakwe ngaphansi kwesikhumba sesifuba ukuze ivuse inzwa ye-vagus entanyeni futhi ithumele amasignali ebuchosheni ukuvimbela ukuquleka.
Nakuba imithi ingase iphumelele ekunciphiseni ukuquleka, kungase kudingeke udle ukudla okunempilo.
Kungcono ukulandela ukudla okune-carb ephansi, okunamafutha amaningi njengokudla kwe-keto, njengoba kungasiza ekunciphiseni izigameko zokuquleka.
Ngaphandle kwemithi nokudla okufanele, kukhona nezinyathelo ezithile zokuvimbela ezingathathwa ukuze kuvinjelwe isithuthwane.
Kuhlanganisa nokugwema izinto ezivusa amadlingozi ezithinta kabi ubuchopho, njengezidakamizwa ezithile ezivuselela ubuchopho.
Amadivayisi avimbela noma alawule ukudlidliza angasetshenziswa futhi ukuvikela isiguli ngempumelelo.
Uma kwenzeka kuba nokuquleka, kubalulekile ukugcina isiguli siphephile futhi unikeze usizo oludingekayo.
Ungafaki lutho emlonyeni womuntu futhi ungazami ukufaka ulimi lwakhe noma uvula umlomo wakhe ngenkani.
Ababukele nabo kufanele baqinisekiswe futhi baziswe ukuthi lokhu kubanjwa kungase kube yingxenye yesifo sokuwa futhi kudinga ukunakekelwa okudingekayo.
Ingabe umuntu onesifo sokuwa uthathwa njengomuntu okhubazekile?
Yebo, iziguli ezinesifo sokuwa zihlukaniswa njengezidingo ezikhethekile ngokusekelwe ebunzimeni besimo sazo.
Nokho, iningi labantu abanesifo sokuwa alibhekwa kubantu abanezidingo ezikhethekile.
Kuyahlolwa umthelela wesifo sokuwa ezimpilweni zabantu abanesifo sokuwa, kanti ukuqashwa kungenye yezindawo ezingavikelwe yi-Americans with Disabilities Act.
I-Social Security Administration iyona kuphela inhlangano ebheka abantu abanesifo sokuwa njengezidingo ezikhethekile.
Kuyaziwa ukuthi amacala okuquleka ingxenye yizinga elivame kakhulu ku-62% weziguli ezinesifo sokuwa.
Ngaphezu kwalokho, i-psychogenic seizures nayo iyenzeka ngokujwayelekile kubantu abanesifo sokuwa ngisho nakulabo abangenaso.
Isifo sokuwa yisifo esingelapheki esithinta ubuchopho futhi sihlasela zonke izingxenye zomhlaba.
Kuyaphawuleka ukuthi ukudlikiza okukodwa akusho ngempela ukuthi umuntu unesifo sokuwa.
Cishe u-10% wabantu abalimele ekhanda njengokuquleka (ukulahlekelwa ukwazi okwesikhashana) banengozi eyengeziwe yokuba nesifo sokuwa.
Ngaphezu kwalokho, labo abanokukhubazeka ngokomzimba noma ngokwengqondo abakwazi ukwenza ukuphila kwabo kwansuku zonke ngendlela evamile, futhi babhekwa njengezidingo ezikhethekile.
Abantu abaningi abanesifo sokuwa bangalulama ekuqulekeni ngokuthatha umuthi owodwa, ukusebenzisa i-electric shock, noma imithi yokunqanda isithuthwane ngaphambi kokuba kubangele ukukhubazeka.
E-El Salvador, iNgqungquthela Yamalungelo Abantu Abakhubazekile kanye ne-Optional Protocol yayo isayinwe futhi yamukelwa ngokuvumelana nezinqubo zomthethosisekelo.
Esikhathini esedlule, iziguli zingase zibekwe esikhungweni ngephutha.
Ukuquleka kuyizimpawu zesifo esaziwa ngokuthi yisifo sokuwa, esihlasela izingane kanye nabantu abadala.
Ingabe isithuthwane singumuntu ovamile?
Isifo sokuwa ngokuvamile sivela ngokwemvelo ngaphandle kokuquleka kwakhe.
Abantu abaningi abanesifo sokuwa baphila ukuphila okuvamile futhi banempilo enhle kuyilapho singekho isenzo sokuwa.
Ngakho-ke, akunakwenzeka ukuhlukanisa kalula phakathi kwabantu abanesifo sokuwa kanye nabantu abanempilo ekuphileni kwansuku zonke.
Nokho, iziguli ezinesifo sokuwa zingase zibhekane nezinselele ezikhethekile ngezikhathi zokuquleka.
Lezi ziqephu zingasabisa futhi ziphazamise izimpilo zeziguli nemisebenzi yansuku zonke.
Iziguli kungase kudingeke zilandele izinyathelo ezidingekayo zokuvimbela kanye nokwelashwa okufanele ukuze kuncishiswe ukuqina kokuhlaselwa nokulawula isifo.
Uma ubanjwe isithuthwane phambi kwakho, kufanele uhlale uzolile futhi uqinisekise ukuphepha kwakho kanye nokomuntu ohlukunyeziwe.
Kuyalulekwa ukuthi ugcine umuntu olimele endaweni ephephile futhi ugcine izinto ezicijile noma eziqinile kude naye.
Kungcono futhi ukuthintana nethimba lama-ambulensi ukuze unikeze usizo lwezokwelapha olufanele.
Lapho umuntu elingana, angase angakwazi ukusabela ngendlela evamile noma ukulawula ukunyakaza komzimba wakhe.
Ngakho-ke, kufanele ugweme ukuphoqa umuntu olimele ukuba anyakaze noma abeke noma yini emlonyeni wakhe, ngoba lokhu kungaholela ekulimaleni.
Sizizwa kanjani isiguli ngaphambi kokuba sibanjwe yisifo sokuwa?
Ngaphambi kokuquleka, abanye abantu abanesifo sokuwa baba nezimpawu eziyisixwayiso.
Lezi zimpawu zaziwa ngokuthi ama-aura futhi zingase zihlanganise ukunyakazisa izandla nezinyawo lapho unyakaza.
Isiguli singase futhi sibe nesiyezi futhi sibe nomsindo onkenenezayo ezindlebeni.
Angase futhi abe nomuzwa wokuthi okuthile akuvamile njengokudabuka, ukujabula, noma ngisho nokucasuka ngokuzumayo.
Iziguli zivame ukuzizwa zididekile ngemva kokuquleka ihora noma amabili, bese kuvela izimpawu ezinjengobuhlungu bekhanda.
Kuyinhlanhla ukuthi iziguli ezinesifo sokuwa zivame ukuzwa umuzwa wokulinda ngaphambi kokuquleka, njengoba zizwa i-aura yokuwa.
I-epileptic aura ivame kakhulu ekubanjweni okugxile, lapho lesi sifo sithinta indawo eyodwa kuphela yobuchopho.
I-epileptic aura ingase ihlotshaniswe nomuzwa we-déjà vu noma umuzwa wesiyezi.
Ukushaywa kwesithuthwane kwenzeka ngenxa yokuphazamiseka okungazelelwe kwamandla kagesi ebuchosheni, okuholela ekushintsheni ekuziphatheni nasekuphenduleni kwesiguli.
Izinga lokuqaphela nalo lingathinteka.
Ukuqonda lezi zimpawu eziyisixwayiso kungasiza iziguli zigweme izimo zokuquleka ezingaba khona futhi zithathe izinyathelo zokuzigcina ziphephile futhi zizinzile.
Iyini imbangela yesifo sokuwa?
Kunzima ukuthola imbangela yangempela yesithuthwane kungazelelwe, njengoba kunezici eziningana ezingase zibe yimbangela yokwenzeka kwalokhu kuquleka kungazelelwe.
Izinguquko ekusebenzeni kwezinzwa nokusebenza kobuchopho kucatshangwa ukuthi zidlala indima kulesi simo.
Ukuchayeka ekucindezelekeni okwedlulele, ukungalali kahle, noma ukuphuza imithi ethile noma izidakamizwa kungase kube phakathi kwezimbangela ezingase zibangele ukuvela kwesithuthwane kungazelelwe.
Eminye imibiko yesayensi iphinde ibonise ukuthi abanye abantu bangase babe nezici zofuzo ezingase zandise amathuba okuba lesi simo senzeke.
Nokho, ingqikithi yamacala angahlala echazwa ngokucacile ayangabazeka futhi asadinga ucwaningo olunzulu.
Inqubo yokuxilonga yalesi simo ihlose ukukhipha noma iyiphi imbangela engenzeka, njengezinkinga zenhliziyo noma amakhoma abangelwa izinkinga zobuchopho.
Nakuba kungase kube nzima ukukhomba imbangela ethile yokuqubuka kungazelelwe kwesithuthwane, abantu abaningi bayazuza ngokugwema ezinye zezinto ezaziwayo ezingase zibangele ukuquleka, njengokugwema ukucindezeleka ngokweqile nobudedengu ekudleni, nokugcina indlela yokuphila enempilo, okuhlanganisa ukulala ngokwanele nokugwema izidakamizwa notshwala.
Abantu abaningi abanalesi simo bagcina izimpilo zabo ngokujwayelekile ngaphandle kwezinkinga ezinkulu, futhi kungase kudinge ukuguqulwa kwendlela yokuphila kanye nokugwema izici ezithile ezivusa amadlingozi ukuze kuncishiswe imvamisa yokuquleka kungazelelwe.
Ingabe isifo sokuwa siwukugula kwengqondo noma kwengqondo?
Isifo sokuwa yisifo sezinzwa esingenangqondo futhi asibhekwa njengesifo sengqondo.
Kuwukuphazamiseka kwamakhemikhali obuchopho namangqamuzana ezinzwa okuthinta ingxenye yobuchopho.
Isifo sokuwa sibonakala ngokuquleka okuphindaphindiwe okuhlanganisa ukuqina komzimba, ukuvevezela, nokulahlekelwa ukwazi.
Lokhu kuquleka kuvame ukudalwa wumsebenzi kagesi ongajwayelekile ebuchosheni.
Ukwengeza, isithuthwane esingokwengqondo, olunye uhlobo lwesithuthwane olubangela ukuquleka kokuziphatha okufana nokuquleka ngokomzimba, kungenzeka.
Ezimeni zesithuthwane esingokwengqondo, isiguli asikwazi ukulawula indlela esiziphatha ngayo.
Ukugxila ekwelapheni isithuthwane esingokwengqondo kusekubhekaneni nenkinga yengqondo ewumsuka noma ukuphazamiseka kwengqondo okubangela lesi simo.
Kodwa-ke, imithi elwa nokuthunjwa ayisebenzi ekwelapheni isithuthwane se-psychogenic.
Ngokocwaningo lwakamuva, kuvele ukuthi labo abaphethwe yi-schizophrenia banamathuba amaningi okuba nesifo sokuwa.
Ucwaningo lwesayensi lukhombisa ubudlelwano obuqinile phakathi kwalezi zifo ezimbili.
Kuyaphawuleka ukuthi isithuthwane akusona isifo sengqondo, kodwa kunalokho isifo sezinzwa.
Isifo sokuwa yisifo esingajabulisi esingalapheki esihlasela abantu bayo yonke iminyaka.
Isifo sokuwa sichazwa ngokuba nokuquleka okubili noma ngaphezulu okungaqondakali, lapho ukusebenza kukagesi kwesikhashana, okungavamile kuqoshwa ebuchosheni phakathi nalokhu kuquleka.
Nakuba isithuthwane singawuthinti umqondo, singabangela ukuphazamiseka kwesikhashana ekusebenzeni kwengqondo ngemva kokuphela kokuquleka.
Selashwa kanjani isifo sokuwa?
Isifo sokuwa isifo sokuphazamiseka kwesimiso sezinzwa esithinta ukusebenza kobuchopho, futhi nakuba lingekho ikhambi eliqinisekile lesithuthwane okwamanje, kunezinketho ezimbalwa zeziguli zokuphatha nokulawula ngempumelelo izimpawu nokuhlasela.
Lokhu kufezwa ngokusebenzisa inhlanganisela yemithi elwa nokuthunjwa esiza ukunciphisa ukucindezeleka nokuzinzisa umsebenzi wobuchopho.
Ukuphatha ngendlela efanele ukudla kuyingxenye ebalulekile yokwelapha isithuthwane.
Isibonelo, ukudla okune-carbohydrate-poor ketogenic kungasiza ekunciphiseni amajaqamba.
Iziguli zelulekwa futhi ukuthi zithathe inani elanele lamavithamini namaminerali ukuze kuthuthukiswe impilo yobuchopho.
Kwezinye izimo ezinzima futhi ezingaphenduli ekwelashweni okujwayelekile, ukwelashwa kwesithuthwane ngokuhlinzwa kungase kucatshangelwe.
Kule misebenzi, ingxenye yobuchopho ehambisana nomsebenzi ohlanekezelwe iyasuswa.
Kwezinye izimo, kungase kunconywe umshini wokuwa ofakelwayo (VNS) Umshini omncane ofakwe ngaphansi kwesikhumba endaweni yesifuba uqondisa imisinga kagesi ebuchosheni ukuze ulawule ukuquleka.